ش | ی | د | س | چ | پ | ج |
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | |
7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 |
14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 |
21 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 |
28 | 29 | 30 |
استانداردها مجموعه قوانینی هستند که برای یکسانسازی امور فنی، صنعتی، علمی و تجاری استفاده میشوند. بهوسیلهی استانداردها ویژگیهای لازم برای تولید یک محصول یا انجام یک خدمت، تدوین میشود. با توجه به پیشرفت علم و تکنولوژی علاوه بر تدوین استانداردهای جدید، بررسی و اصلاح استانداردهای پیشین نیز بسیار مهم است. در این بخش ابتدا مراحل تدوین یک استاندارد شرح داده شده و سپس نحوهی دسترسی به آنها مورد بررسی قرار میگیرد.
موسسههای استاندارد بینالمللی، دارای کمیتههای فنی بسیاری هستند. هر یک از این کمیتهها وظیفهی تحقیق در مورد یک موضوع خاص را بر عهده دارند. معمولا یک استاندارد از پیشنهادهای گروههای متخصص منشا میگیرد. کمیتههای فنی موسسههای استانداردسازی وظیفه دارند موضوعاتی را که تدوین استاندارد در آنها ضروری به نظر میرسد، بررسی کنند. این کمیتهها دربرگیرندهی اعضای فعال (اعضای گروه P: Participate) و ناظر (اعضای گروه O: Observer) از کشورهای مختلف هستند.
پس از موافقت اعضای سازمان با موضوع پیشنهادی، مدارک علمی و فنی مربوطه تهیه و بین اعضا توزیع میگردد. این مدارک پس از انجام اصلاحات لازم بهصورت پیشنویس استاندارد بینالمللی (DRAFT INTERNATIONAL STANDARD) درمیآیند. پیشنویس در واقع تعریفی از کاربرد استاندارد در آینده است. پیشنویسهای مذکور برای بررسی و اعمال نظر نهایی برای اعضا فرستاده میشود. پس از انجام آخرین اصلاحات و تصویب نهایی، پیشنویسها بهصورت استانداردهای بینالمللی منتشر میشوند. در مراحل مختلف تدوین، جلسههایی برای بحث و تبادل نظر حضوری اعضا برگزار میشود. این جلسات در کشورهای عضو این نهادها تشکیل شده و اعضای فعال، نمایندگان خود را به این جلسات اعزام میکنند. به صورت کلی برای تدوین یک استاندارد، این مراحل انجام می شود:
سازمانهای استاندارد هر کشور نیز با توجه به مقررات ملی، استانداردها را تدوین، ویرایش و منتشر میکنند؛ بنابراین افرادی که قصد تولید تجهیزات الکتریکی و یا طراحی، نصب و بهرهبرداری از آنها را داشته باشند میتوانند با مراجعه به سازمانهای مربوطه، لیست استانداردهای ملی را دریافت کنند. بهعنوانمثال اقدامات لازم برای احداث شبکههای هوایی، زمینی، طراحی و مونتاژ تابلو برقها و … در قالب استاندارد در اختیار شرکتهای مجری قرار میگیرد.
برای اطلاع از روش تهیه و به کار بستن استانداردها میتوان به وبسایت موسسههای ملی یا بینالمللی مراجعه کرد. در جدول زیر، آدرس چند وبسایت معتبر آورده شده است:
استاندارد | آدرس وبسایت |
ISO | www.iso.org |
IEC | www.iec.ch |
IEEE | www.ieeexplore.ieee.org |
CE | www.cemarking.net |
ANSI | www.ansi.org |
UL | www.ulstandards.ul.com |
DIN | www.din.de |
VDE | www.vde.com |
CSA | www.csagroup.org |
ISIRI | www.isiri.org |
لازم به ذکر است که مهندسان و افراد فعال در زمینهی برق ساختمان میتوانند به استانداردهای تدوینشدهی سازمان نظاممهندسی رجوع کنند. این استانداردها در قالب مبحثهای مختلف منتشر شده است. در ایران مجلات معتبری نیز به چاپ رسیده است که از جملهی آنها نشریهی ۱۱۰ میباشد. این نشریه در دو جلد منتشر و شامل استانداردها و مشخصات تاسیسات الکتریکی میباشد. جلد اول این نشریه به تاسیسات برقی فشار ضعیف و فشار متوسط و جلد دو به سیستمهای جریان ضعیف میپردازد.
روی تجهیزات ممکن است یک یا چند علامت استاندارد درج شده باشد. وجود این علائم به معنی مورد تائید بودن روش تولید و تست های انجام شده از نظر استانداردهای منطقه ای یا جهانی می باشد. در این قسمت تعدادی از مهم ترین استانداردها در تجهیزات الکتریکی بررسی شده است.
موسسهی بینالمللی استاندارد یا ISO (اختصار عبارت International standard association)، یک فدراسیون بینالمللی متشکل از نهادهای ملی استاندارد است که وظیفهی آن توسعهی استانداردسازی و فعالیتهای مربوط به آن در دنیاست. این سازمان در حال حاضر دارای ۱۳۲ عضو، شامل ۹۰ عضو اصلی، ۳۴ عضو مکاتبهای و ۸ عضو مشترک می باشد که موسسهی استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران از جمله اعضای اصلی آن بوده و با فعالیت در کمیتههای فنی ایزو، در تدوین استانداردهای بینالمللی مشارکت دارد.