اینترلاک

بروز اشتباهات سیستمی یا انسانی در تاسیسات الکتریکی می تواند خسارت های سنگینی در پی داشته باشد. این اشتباهات می تواند شامل عدم مشخص بودن وضعیت قطع و وصل تجهیزات، ارسال فرمان اشتباه، ترتیب اشتباه انجام کارها، دخالت در کار عادی تجهیزات و … باشد. برای کاهش این خطرات می توان از ترکیب سیستم های هشدار دهنده و بازدارنده استفاده کرد. سیستم هشدار دهنده اعلام می کند که خطایی در حال رخ دادن است. در صورت عدم توجه به این هشدارها، سیستم های بازدارنده که می توانند الکتریکی یا مکانیکی باشند وارد عمل شده و از ادامه ی کار جلوگیری می کنند. به عبارت دیگر، به سیستم های الکتریکی و مکانیکی که به منظور جلوگیری از اشتباهات در بهره برداری طراحی شده اند، اینترلاک ( Interlock Unit ) گفته می شود.

برای ورود یا خروج صحیح تجهیزات در مدار و دسترسی پرسنل تعمیر و نگهداری تجهیزات به اینترلاک های مناسب، نیاز می باشد تا بدین ترتیب از کلیدزنی غیر مجاز در پست جلوگیری بعمل آمده و ایمنی پرسنل برای دسترسی به پست، تضمین گردد. سلامت پرسنل در طول بهره برداری و تعمیر و نگهداری تجهیزات و باز و بست کلید و سکسیونر باید تضمین شود. اغلب کلیدهای قدرت به کمک سکسیونر به شین وصل می شوند و چون سکسیونر را نمی توان زیر بار قطع یا وصل نمود، باید قطع و وصل سکسیونر تابعی از وضعیت دژنکتور مربوط به آن باشد. همچنین سکسیونر ارت تابعی از سکسیونر مربوط به آن می باشد. این تابعیت توسط اینترلاک کلیدها که ممکن است مکانیکی یا الکتریکی باشد ، برقرار می گردد. اینترلاک به معنای قفل درونی و چفت و بست است که به دو نوع زیر ، تقسیم بندی می شود: اینترلاک الکتریکی و اینترلاک مکانیکی. در پست های فشار قوی ، تعدادی از کلید زنی ها به ترکیب و حالات تجهیزات پست، بستگی داشته و نیاز به یکسری کلید زنی های ترتیبی دارند.

انواع تابلو برق صنعتی

تابلو برق: تابلو برق یک محفظه برای نصب و سیم بندی تجهیزات الکتریکی یا الکترونیکی است که کلیدها و قطعات کنترلی و حفاظتی و لوازم نمایشگر (ولتاژ، جریان، فرکانس، توان، کسینوس فی و ...) روی آن نصب می‌شوند. همچنین تابلوهای برق جهت جلوگیری از وارد شدن شوک الکتریکی به کاربرانِ تجهیزات و حفاظت تجهیزات در برابر عوامل محیطی استفاده می‌شوند.

انواع تابلوها تابلوهای برق از نظر ولتاژ به دو دسته LV و MV تقسیم می‌شوند. تابلوهای LV در سطح زیر ۱۰۰۰ ولت و تابلوهای MV از ۱۰۰۰ تا ۳۶۰۰۰ ولت ساخته می‌شوند. انواع تابلو برق از لحاظ نوع محفظه و طراحی 1- تابلو برق های Metal Enclosed: این نوع تابلو برق ها دارای محفظه تمام بسته ای است که همه قطعات و تجهیزات در داخل آن قرار می گیرند .که خود به دو نوع تقسیم می شود. تابلو برق های Metal Clad: داخل این نوع تابلو ها بخش بندی شده است مزیت این نوع تابلو این است که اگر قطعات یکی از بخش ها آسیب ببیند آسیب به دیگر بخش ها منتقل نمی شود .به فرض اگر یکی از قطعات به دلایل مختلف منفجر شود قطعات دیگر سالم می مانند.بخش بندی این نوع تابلو برق به این صورت است 1-بخش باسبار 2-بخش سر کابل 3-بخش تجهیزات کنترل و اندازه گیری (LV) 4- محفظه کلید تابلو برق های Compartment Type: این نوع تابلو برق ها تابلو های معمولی هستند که که در آن ها بخش بندی وجود ندارد و تمام قطعات در یک محفظه بسته قرار می گیرد.

2-تابلو های کشویی (Withdrawable): این نوع تابلو ها به صورت کشویی می باشند و عموما برای کنترل موتور ها ((Motor Control Center(MCC) می باشند. این نوع تابلو ها دارای سرویس راحت تر و ایمنی بیشتری هستند. 3-تابلو برق های (Rack): تابلو هایی هستند که حالت قفسه قفسه دارند و محفظه های اندازه گیری-الکترونیکی-کنترل ومخابراتی و… روی آنها نصب می شود. تابلوهای Swing :نوعی از تابلوهای Rack هستند که دارای در متحرک می باشد و مزیت ان این است که پشت تجهیزات آن قابل رویت است و دسترسی به پشت تجهیزات فراهم است این مدل بسیار گران است و درب آن هم شیشه ای است.

انواع تابلوها از لحاظ مکان نصب: داخلی (Indoor) : تابلو های داخلی همچون که از نام آن نیز پیداست جهت نصب در فضای های سرپوشیده همچون کارگاه و یا سوله و... استفاده می شود. فضای باز (Outdoor) : نوع ساخت این تابلو ها به گونه ای است که می توانند در فضای باز قرار گیرند. انواع تابلوها از لحاظ نحوه نصب: (self standing ) تابلو های ایستاده : این نوع تابلو به صورت ایستاده نصب می شود. (wall mounted) تابلو های دیواری : تابلو های دیواری بر روی دیوار نصب می شوند و در نو نوع تو کار و رو کار می باشند. انواع تابلو ها از لحاظ سطح ولتاژ : تابلوهای فشار ضعیف(low voltage-LV): تابلو هایی هستند که ولتاژ آن زیر 1000 ولت است. تابلوهای فشار متوسط (main voltage-MV): این نوع تابلو ها دارای ولتاژ 1000 تا 36000 ولت می باشند.

نکات کلیدی در مورد موتور

به نکات کلیدی در مورد موتور در این بخش اشاره شده است. 1- علت افزایش جریان در لحظه ی راه اندازی چیست؟ابتدا لازم است با پدیده ی لغزش و مفهوم آن آشنا شویم . لغزش در واقع نسبتی بین سرعت میدان گردان مغناطیسی و سرعت موتور ( سرعت استاتور ) می باشد . در واقع نسبت اختلاف بین این دو را به نشان می دهد ، طبیعتا هرچه این مقدار کوچکتر و به صفر نزدیک تر باشد راندمان بالا تر جریان کمتر و دمای کمتر موتور و .... را در بر دارد. فرمول زیر فمول لغزش می باشد: s=ns-nr/ns sلغزش nsسرعت میدان مغناطیسی استاتور nr سرعت مکانیکی روتور سرعت میدان مغتاطیس از رابطه ی 120f/p=ns بدست می آید که f فرکانس و p تعداد قطب ها ی موتور می باشد و سزعت روتور چون یک پدیده ی مکانیکی است به راحتی از روش های شمارش تعداد دور به دست می آید . نکته : در لحظه ی راه اندازی لغزش برابر یک است و در لحظه ی حرکت بدون بار لغزش حداقل و نزدیک به صفر است . پس در راه اندازی لغزش از یک تا حدودا صفر تغییر می کند . اگر مدار معادل یک موتور القایی سه فاز را در نظر بگیریم متوجه می شویم مقاومت استاتور رابطه عکس دارد پس اگر لغزش رو به صفر میل کند مقاومت بی نهایت شده و جریان کم می شود ( در لحظه ی راه اندازی جریان حداکثر در لحظه ی حرکت بی بار جریان حداقل می باشد .)

2/ ستاره مثلث یا مثلث ستاره: یکی از روش های کنترل سرعت تغییر ولتاژ است . در لحظه ی راه اندازی اگر ولتاژ را کم کنیم در نتیجه جریان افزایش یافته و موتور با گشتاور بیشتری حرکت می کند وبعد از راه اندازی به جریان و ولتاژ عادی نیاز داریم تا موتور آسیب نبیند این ایده در حرکت به صورت مثلث ستاره به به وقوع می پیوندد. اما در موتور های بزرگتر به دلیل جریان های بالا و تاثیر روی شبکه و نیاز به کابل های زخیم باید از روش ستاره مثلث استفاده کرد . معمولا موتور های بالای 10کیلو وات را به عنوان موتور های بزرگ به حساب می آورند .

3/ چگونه تایمر کنتاکنور های ستاره مثلث را تنظیم کنیم ؟ اگر یک تایمر دستی برای اندازه گیری زمان داشته باشیم و موتور را برای آزمایش راه اندازی کنیم با شنیدن صدای موتور می توان زمان رسیدن کشتاور دور عادی را اندازه گیری کرد . راه دقیق تر اینکه با یک آمپر متر عقربه ای زمان رسیدن به حداکثر جریان را اندازه گرفت . 4/ انواع هارمونیک ها در موتور ها : هارمونیک های زمانی / هارمونیک هایی که ناشی از استفاده از اینورتر های VSI CSI هستند که میدانی مخالف میدان اصلی ایجاد می کنند را هارمونی های زمانی گویند . هارمونیک های مکانی / هارمونیک هایی که بر اثر توزیع نامساوی و عدم یکنواخت سیم ها در شیار های استاتور و نیرو محرکه ی نایکنواخت در موتور می کند را هارمونی مکانی گوین

میکروسوئیچ

میکروسوئیچ گونه‌ای از کلید است که با فشار فیزیکی بسیار کوچکی تحریک می‌شود. عمل کلیدزنی در وضعیت‌های مشخصی از محرّک اتفاق می‌افتد. استفاده از میکروسوئیچ‌ها به علت هزینهٔ پایینشان و عمر مفید بالا (بیش از ۱ میلیون چرخه و در مدل‌های پرکار تا ۱۰ میلیون چرخه) بسیار رایج است. تمایز اصلی میکروسوئیچ‌ها از دیگر ابزارهای کلیدزنی این است که در میکروسوئیچ جابجایی‌های کوچک محرک که بر دکمهٔ میکروسوییچ اعمال می‌شود، باعث جابجایی به‌نسبت زیاد کنتاکت‌های الکتریکی میکروسوییچ خواهد شد که —فارغ از سرعت محرک— سرعت زیادی دارد. بیشتر طراحی‌های موفق از پدیدهٔ پسماند نیز بهره می‌برند، بدین معنی که حرکت کوچک محرک در جهت معکوس برای بازگرداندن کنتاکت‌ها به حالت نخست کافی نخواهد بود و محرک باید به اندازهٔ قابل توجهی در جهت عکس حرکت کند.

نخستین میکروسوئیچ توسط فردی به نام پیتر مک‌گل در سال ۱۹۳۲ میلادی در فریپورت، ایلینویز ابداع شد.[۱] مک‌گل در آن زمان یکی از کارمندان شرکت باتری‌سازی برگس بود. او در سال ۱۹۳۷ یک شرکت با عنوان میکروسوئیچ بنیان نهاد. از آن زمان تا کنون نام تجاری میکروسوییچ برای اشاره به این نوع از سوئیچ‌ها رایج شده‌است و شرکت‌های زیاد دیگری هم به تولید آن می‌پردازند. کاربرد میکروسوییچ‌ها بسیار گسترده و مختلف است، از کاربردهای رایج میکروسوییچ‌ها می‌توان به اینترلاک درهای دستگاه مایکروویو، کلیدهای تشخیص طبقه و ایمنی در آسانسورها، دستگاه‌های سکه‌ای، یا تشخیص جمع‌شدگی کاغذ در دستگاه‌های کپی اشاره کرد. هرچند میکروسوییچ‌هایی وجود دارند که می‌توانند موتورهای کوچک، لامپ‌ها و سیم‌پیچ‌ها را مستقیم قطع و وصل کنند اما معمولاً جریان نامی میکروسوییچ‌ها در حد مدارهای فرمان است.

یکی از قطعه های پرکاربرد که در بسیاری از پروژه ها مورد استفاده قرار می گیرد میکروسوئیچ است. میکروسوئیچ در حقیقت یک کلید قطع و وصل ساده می‏ باشد و برای قطع و وصل نمودن جریان برق در مدارهای الکترونیکی به کار می‏ رود.فرق میکروسوئیچ با کلیدهای قطع و وصل عادی این است که شاسی میکروسوئیچ به صورت فنری می‏ باشد، یعنی تا زمانی که روی آن فشار اعمال می‏ شود، جریان برق را قطع یا وصل نگه می‏ دارد و در لحظه رها شدن شاسی، وضعیت به حالت اولیه خود برخواهد گشت. میکروسوئیچ‏ ها معمولاً دارای سه عدد پایه می‏ باشند. یکی از پایه‏ های میکروسوئیچ معمولاً با COM مشخص می ‏شود که پایه ورودی آن می‏ باشد. یکی از پایه ‏های آن با علامت( NC ( normally close و پایه دیگر با علامت( NO ( normally openمشخص می‏ گردد. در حالت عادی و پیش از فشردن شاسی میکروسوئیچ، پایه COM به پایه NC متصل، و از پایه NO جدا می ‏شود. با فشردن شاسی میکروسوئیچ، پایه COM از پایه NC جدا شده و به پایه NO متصل می‏ گردد. میکروسوئیچ‏ ها در رباتیک و همچنین ساخت پروژه‏ های دانش‏ آموزی، وسیله بسیار پرکاربردی می‏ باشند. برخی از کاربردهای میکروسوئیچ شامل روبات‏ های تشخیص مانع، تشخیص رسیدن بازوی دستگاه به انتهای دامنه حرکتی، شیشه بالابر خودروها، دزدگیر خودروها و... می‏ باشد. میکروسوئیچ‏ ها با توجه به ولتاژ و جریانی که می‏ توانند از خود عبور دهند، تقسیم ‏بندی می‏ شوند و در انواع و شکل‏ های گوناگونی به فروش می‏ رسند.

نشانگر وضعیت کلید ( سمافور )

نشانگر وضعیت کلید ( سمافور ) به منظور نمایش وضعیت کلید های قدرت، سکسیونرها و تیغه زمین در بخش های کلید زنی نیروگاه ها مورد استفاده قرار می گیرد. این نشانگرها معمولا دارای حالت های نمایش on، off، error و disabled می باشند و بسیار پرکاربرد می باشند و در انواع مختلفی عرضه می گردند.در فیلم زیر نحوه عملکرد سمافور نمایش داده شده است.

قایق نجات خورشیدی

قایق نجات خورشیدی، راه‌حل خلاقانه‌ای برای جلوگیری از غرق شدن افراد می باشد. یافته‌های طراح کنجکاوی به نام Corban Warrington نشان می‌دهد که زمان، دید نامناسب، خطای انسانی و کاهش دمای بدن مهم‌ترین عوامل دخیل در غرق شدن هستند و راه‌حل خلاقانه‌ای که او پیشنهاد داده، تمامی این مشکلات را هدف گرفته تا از غرق شدن افراد جلوگیری کرده و جان انسان‌ها را در دریا نجات دهد.این وسیله که یک قایق نجات خورشیدی است، به راحتی بسته‌بندی شده و در محلی قرار می‌گیرد که در دسترس خدمه باشد و در زمان نیاز فقط لازم است یکی از خدمه پین مخصوص در این تیوب را بکشد و با استفاده از فنر مخصوص آن را آزاد کند و فورا آن را در آب پرتاب کند تا در آنجا با سیستم فعال‌سازی، این قایق خودبخود پر از هوا شود.

قایق نجات خورشیدی چراغی در قسمت بالا دارد با یک LED که در آب فعال می‌شود و نیز یک سیستم تشخیص خودکار که به خدمه اجازه می‌دهد بتوانند مدام محل آن را ردیابی کنند. نور LED از نوارهایی تشکیل شده است که یک دید ۳۶۰ درجه سراسری ایجاد می‌کنند. این LED‌های فوق‌العاده روشن، مدام فلاش می‌زنند طوریکه قایق نجات در هر شرایط آب و هوایی و بویژه در شب‌ها از راه دور قابل مشاهده شود.

هنگامی که این قایق نجات بادی پر از هوا شد و فرد در آن قرار گرفت، دیگر با آب تماسی ندارد و به این ترتیب از مصرف انرژی و کاهش دمای بدن جلوگیری می‌شود تا میزان فرصت نجات فرد افزایش یابد. بعلاوه در این قایق یک پتوی حرارتی نیز تعبیه شده تا در زمان نیاز دمای بدن فرد را افزایش دهد. تمامی این امکانات و ویژگی‌ها به همراه امکان استفاده سریع و آسان به افزایش شانس نجات افراد در دریا کمک بسیاری می‌کنند.

پریز برق کشورهای مختلف

در هر کشوری با توجه به سیستم برق رسانی آن کشور ممکن است پریزهای برق نیز تفاوت داشته باشند ، البته این تفاوت ممکن است به سلیقه های مختلف در هر کشوری نیز مربوط شود و این موضوع باید توسط مسافران قبل از سفر به کشور‌های مختلف مورد بررسی قرار بگیرد.

پس اگر در حال برنامه ریزی برای یک سفر خارجی هستید بهتر است که آداپتور‌های آن کشور را بررسی کنید و مبدل مورد نیازتان را برای سفرتان تهیه کرده تا دچار مشکل نشوید.

بیشتر کشور‌های آسیایی از دوشاخه هایی که در ایران نیز مورد استفاده قرار میگیرد بهره می‌برند و افرادی که به کشور‌های آسیایی و یا ایران سفر می‌کنند نیاز به تهیه‌ی آداپتور‌های مناسب برای استفاده از برق آن کشور دارند.

دلیل سه پره بودن توربین بادی

توربین‌های بادی با دو پره بهترین حالت طراحی و بازده را خواهند داشت، اما در این حالت توربین‌های بادی تحت تاثیر پدیده لرزش همانند انحراف در ژیروسکوپ‌ها قرار می گیرند. هرچه تعداد پره‌های توربین‌های بادی بیشتر باشد گشتاور بیشتر و سرعت دورانی کمتر می‌شود، اما توربین هایی که برای تولید الکتریسیته بکار می‌روند نیاز به عملکرد در سرعت‌های بالاتری دارند و در واقع گشتاور بیشتری نیاز ندارند.

بنابراین توربین‌های بادی با دو پره بهترین حالت طراحی و بازده را خواهند داشت، اما در این حالت توربین‌های بادی تحت تاثیر پدیده لرزش همانند انحراف در ژیروسکوپ‌ها قرار میگیرند. همچنین از آنجایی که توربین‌های بادی همیشه باید در مقابل باد قرار گیرند، پره‌ها باید توانایی تغییر جهت عمودی را زمانی که تغییری در جهت باد ایجاد می‌شود داشته باشند.

این پدیده به حرکت یاو (Yaw motion) اشاره دارد. در سیستم‌های با دو پره، وقتی پره‌ها به صورت عمودی قرار می‌گیرند (در یک خط با برج و محور دوران توربین بادی)، مقاومت خیلی کمی در برابر حرکت yaw وجود خواهد داشت. با افزایش تعداد پره‌ها شدت ارتعاشات کاهش می‌یابد؛ بنابراین در توربین‌های سه پره در مقایسه با دو پره میزان سر و صدا و استهلاک کمتر است.