هدف از ایمیل زدن به اساتید

چند روزه که شدیدا درگیر اپلای و... شده ام. اما نمیفهمم این همه آدم اپلای کردن یکیشون نیست که یه چیز درست و حسابی در آورده باشه. هر کدوم از ظن خود یه کاری کردن. حالا گرفته و نگرفته دیگه با خدا.

الان میخوام در مورد این بنویسیم که آدمی اول باید ببینه که کجاست, بعد ببینه هدفش چیه و بعد یه کاری رو انجام بده وگرنه کارش احمقانه هست. حالا ما هر روز هزار تا کار احمقانه میکنیم. 

مثال میزنم. پروژه کارشناسی, ارشد و دکترا برای چیه؟ خیلی ها همینطوری یه کاری میکنن و تموم. بعد ازشون میپرسی چرا این پروژه رو انتخاب کردی یا چی شد نمره ات شد 19 یا 14 نمیدونه! پناه بر خدا!

هدف پروژه کارشناسی اینه که محصل نشون بده چیزایی که یاد گرفته رو میتونه به صورت عملی در یک پروژه انجام بده. حالا اگر یه پروژه ای نتونه اینو به بهترین نحوی نشون بده حقشه که نمره اش کم بشه!

هدف پروژه ارشد (پایان نامه ارشد) اینه که دانشجو نشون بده میتونه در یک موضوع خاصی تحقیق کنه و نتیجه اون تحقیق رو منتشر کنه. به عبارت دیگه منابع رو در بیاره, مطالعه کنه, یک روش تحقیقی رو به طور کامل انجام بده و... آخر سر هم به صورت مقاله یا تز منتشر کنه. اینجا یه بهبود روی روش های دیگران قابل قبوله

هدف پایان نامه دکترا اینه که دانشجو نشون بده که در زمینه تحقیقاتی مورد علاقه اش تقریبا همه مفاهیم اصلی رو میدونه و توانایی انجام تحقیقی را دارد که میتونه نتیجه اون چشمگیر باشه. یعنی یه موضوعی که قبلا مطرح نشده یا یه مسئله ای که قبلا حل نشده یا راه حل های قبلی خیلی ضعیف بودن از طوری بررسی و حل بشه که بسیار مهم باشه.

حالا دانشجوهای ما همه خنگ! از یکیشون بپرسی که با چه معیاری رفتی این پایان نامه رو گرفتی یا اصلا هدف این پایان نامه چیه نمیدونن. چرا؟ من نمیدونم!

یه قضیه هم برای من شده همین ایمیل به اساتید. هیچ کس نمیدونه که چرا به استادا ایمیل میزنن. اصلا چه فلسفه ای پشت این هست. همه میدونن که شاید توی گرفتن فاند تاثیر داشته باشه یا شاید توی گرفتن ادمیشن تاثیر داشته باشه اما هیچ کس هیچ جا نمیگه چرا ایمیل میزنن به اساتید.

چیزی که امروز من فهمیدم اینه که ایمیل زدن به استادا نشاندهنده تمایل شما برای همکاری تحقیقاتی با یه استاد هست نه هیچ چیز دیگه. حالا اگر اون استاد لطف کنه توی پذیرش کمک کنه یا پول داشته باشه و بخواد بابت این همکاری بهتون پول بده دیگه رسمی نیست.

ایمیلی که برای استادا فرستاده میشه هم یه سری قاعده و قانون داره که حالا وقتی خودم تونستم درست جواب بگیرم سعی میکنم یه راهکار خوب پیشنهاد کنم همه بتونن استفاده کنن.

گیری افتادیم از دست این دانشجوهای قبلی ها! همه کارها رو من باید از صفر کنم؟

چطور مقاله بنویسیم؟ - مقدمه

مقدمه

یکی از دوستان درخواست کرده بودند که راجع به مقاله نویسی هم اینجا بنویسم. اول باید بگم که طرز تفکری که دانشجوهای ما نسبت به نوشتن مقاله دارن بسیار متفاوت هست از آنچه که در خارج از کشور و یا اکثریت جامعه علمی دارن. همین سئوال که چطوری مقاله بنویسیم معمولا موقعی مطرح می شود که هنوز پژوهشی هم انجام نشده است. بنابراین اول سعی میکنم که فلسفه اشو توضیح بدم بعد منابع دیگری رو معرفی میکنم که در مورد نحوه نگارش راهنمایی های جامع تری رو داشته باشد. لازم به یادآوری هست که چیزهایی که اینجا مینویسم نظرات شخصی خودم و تجربیات خودم هست و الزاما علمی نیست. اول یه مقداری مقدمه مینویسم و بعد در پست های بعدی سعی میکنم که توضیحاتی کلی رو در این زمینه براتون بنویسم.

تعریف کشف
به فهمیدن چیزی که قبلا نمیدانسته ایم کشف میگویند. از آنجایی که چیزهایی که هیچ کس قبلا نمیدانسته است ممکن است تاثیر بیشتری در زندگی انسان ها داشته باشد, واژه کشف معمولا به فهمیدن چیزهایی گفته می شود که قبلا هیچ کسی از آن اطلاع نداشته باشد.

راه های کشف کردنراه های مختلفی برای کشف کردن وجود دارد. اما به طور کلی میتوان گفت که این راه ها به سه دسته اصلی تقسیم میشوند
1- اتفاق
در اتفاق شخص یا گروهی به طور اتفاقی به چی پی می برند که به دنبال آن نمی گشته اند و یا در پی یافتن چیز دیگری به چیزی در میانه راه پی می برند که الزاما با مورد اصلی در ارتباط نبوده است. به عنوان مثال کشف تلفن. زمانی که گراهامبل به دنبال راهی برای ارتباط برقرار کردن بیمار و پزشک در زمان اضطرار بود, به کشف تلفن دست یافت که تاثیری فرای چیزی که به دنبال آن بود داشت. یا وب سایت فیس بوک که ایجاد آن برای اشتراک گذاری عکس دانشجویان هاروارد بود و در ادامه تبدیل به یک شبکه اجتماعی گسترده جهانی شد.
2- مکاشفه
در عرفان به پی بردن به مسائل عرفانی در حالتی مانند حالت خلسه مکاشفه میگویند. به قول سعدی:
« یکی از صاحبدلان سر به جَیْب مراقبت رو برده بود و در بحر مکاشفت مستغرق شده ، آن گه که از این معاملت باز آمد ، یکی از دوستان گفت ؟ از این بوستان که بودی ، ما را چه تحفه کرامت کردی ؟ گفت : به خاصر داشتم که چون به درخت گل رسم ، دامنی پرکنم هدیه ی اصحاب را . چون برسیدم ، بوی گلم چنان مست کرد که دامنم از دست برفت !»
از آنجایی که مکاشفه به صورت فردی انجام میشود و نتایج آن دور از دسترس دیگران است, چیزهایی که در مکاشفه کسی پی میبرد کمتر مورد قبول جامعه علمی امروز قرار میگیرد, هرچند که این یافته می تواند برای خود آن فرد بسیار ارزشمند باشد. گفتنی است که افراد کمی قابلیت استفاده از مکاشفه را دارند و شاید به همین دلیل است که نتایج آن کمتر قبول می شوند.
3- تحقیق
روش علمی پی بردن به نادانسته ها را تحقیق می گویند. در تحقیق یک دانشمند (هر کسی آشنا با روش های علمی) به دنبال یافتن پاسخ پرسشی میگردد برای آن از روش های علمی شناخته شده و قابل اثبات استفاده می کنند. نتیجه یک تحقیق معمولا چیزی است که هیچ کسی قبلا آن را نمی دانسته است و به عبارتی دیگر تحقیق فراتر بردن دامنه دانش انسانی است.

رابطه تحقیق و مقاله نویسی
خب تا اینجا متوجه شدیم که اصلا تحقیق چی هست. حالا فرض کنیم که شخصی تحقیقی را انجام داده است و میخواهد به همه بگوید که من به این مطلب پی برده ام. از آنجایی که اگر هر کس بخواهد مطلبش را به شکلی که خودش دوست دارد ارائه دهد, دیگران برای  فهمیدن آن نیاز به زحمت زیادی دارند تا با سبک نگارش آن فرد آشنا شوند, یک استاندارد برای ارائه مطالب به نام مقاله به وجود آمده است. مقاله ها به عنوان یک راهکار کمک میکنند تا خواننده مطلب به سادگی بتواند متوجه شود که محقق به چه چیز جدیدی پی برده است. در واقع شیوه ارائه نتایج یک تحقیق مقاله نام دارد. بنابراین تا زمانی که تحقیقی در کار نباشد نوشتن مقاله بی معنا است و جمله "بنده قصد دارم بر روی مقاله کار کنم" اگر به معنای "بنده قصد دارم تحقیقی را انجام دهم" نباشد و قصد صرف نوشتن مطلبی باشد, جمله درستی نیست.

10 نکته مهم در مورد تحقیق

- محدود بودن ما از نظر دامنه تحقیق, شرایط, زمان, مکان

انجام پژوهش هایی که در همه زمانها و مکانها و شرایط نتایج معتبری داشته باشند به جز در رشته هایی مانند ریاضیات, تقریبا ناممکن است. بنابراین هر تحقیق یک دامنه مشخصی را انتخاب میکند و سعی میکند به پرسش در آن دامنه جواب بدهد. به عنوان مثال نقش کودکان در زندگی والدین در ایران در سال 1390 که محدوده جغرافیایی ایران را و محدوده زمانی سال 1390 را انتخاب کرده است. مشخصا هر چه دامنه تحقیق گسترده تر باشد, نیاز به زمان بیشتر و بررسی های بیشتری برای دستیابی به نتایجی است که در کل دامنه معتبر باشد.

2- قابلیت اعتبار سنجی

نتایج تحقیق معمولا باید کمی (قابل اندازه گیری) باشد تا کیفی. حتی جایی که کیفیت مد نظر است باید بتوان توسط فاکتورهایی کیفیت را کمی کرد و این مورد در بسیاری از رشته ها رایج هست. در اینجا علومی مانند ریاضیات (مانند جایی که اثبات ریاضی امکان پذیر است) و آمار و احتمالات اهمیت بسیار زیادی پیدا میکنند و کمتر میتوان تحقیقی را پیدا کرد که به این علوم وابسته نباشند. نتایج تحقیق باید قابلیت اعتبار سنجی داشته باشند و معتبر باشند تا قابل استناد باشند.

3- تحقیق فقط نظریه پردازی نیست

اگر شما ایده جالبی داشته باشید کمتر به درد تحقیق می خورد! اگرچه ایده های خلاقانه کمک میکنند تا جوابی برای پرسشی پیدا شود اما اکثر تحقیقاتی که انجام میشوند کمتر از یک ایده خلاقانه شروع شده اند. اکثر تحقیقات از ادامه کار تحقیقات گذشته و یا بهبود کارهای قبلی با روش های دیگر هستند. بنابراین اگر انسان بسیار خلاقی هستید (مثل من!) با این جنبه از تحقیق مشکل پیدا خواهید کرد. فقط نکته بسیار مهم در تحقیق این است که خلاقیت ها نحوه حل مسائل به کار گرفته شود و نه در ایجاد چیزی جدید! در واقع اگر شما یک کار جدیدی انجام بدید که هیچ کسی قبلا هیچ جوری انجام نداده یا نشنیده باشد یا خیلی نابغه هستید و شما رو درک نمیکنن و بنابراین ممکن است کارهای شما تا سالها برای دیگران نامفهوم باشد تا یک روزی بفمند که مثلا 40 سال پیش شما چی میگفتید (مثل داستان منطق فازی!) و یا اینکه کار شما به درد تحقیق نمیخورده است.

4- حرف جدید: یک تحقیق باید حرف جدیدی برای گفتن داشته باشد.

اینکه همان مطالبی را که قبلا میدانسته ایم بیاییم و دوباره بگوییم و یا چیزی که دانستن آن به دردمان نمیخورده را بیان کنیم بی معنا است. مثلا کسی بیاید تحقیق کند که چرخ دایره ای بهتر است یا چرخ مربعی و آخر هم نتیجه بگیرد که چرخ دایره بهتر است. به فرض که قبلا هیچ کسی چنین تحقیقی را نکرده باشد, این تحقیق یک جواب بدیهی را که همه میدانستیم (ولو اینکه هیچ کس چنین مقاله ای نداده باشد) بیان میکند که ارزشی ندارد. به قول خارجی ها تحقیق باید State of art را تکان دهد نه اینکه چرخ را از اول اختراع کردن هنر است.

5- کار فقط نباید جدید باشد بلکه باید به درد بخورد.

اگر حتی تحقیق درست باشد اما جواب پرسش جالب نباشد یا جوابی بهتر از جواب پیدا شده وجود داشته باشد, تحقیق از بیخ و بن بیهوده بوده است. میگویند فاضلی گفت بنده پشه کشی را اختراع کرده ام که از هر پشه کش دیگری بهتر است. بعد که از وی پرسیدند که چگونه کار میکند گفت: "بعد از اینکه پشه را گرفتید 2 قطره از این را یکی در چشم راستش و دیگری را در چشم چپش می ریزید و سپس پشه اینقدر گریه میکند تا بمیرد!" جواب شنید که مرد حسابی اگر ما میتونستیم پشه رو بگیریم که همونجا میکشتیمش چه نیازی به این بود! بعضی تحقیق ها رو نگاه میکنید میبینید که همینطور هستند و محقق گرامی روشی را پیشنهاد کرده که قبلا بهتر از آن وجود داشته است. امروز چرخ اختراع شده است. حال فرض کنیم که کسی بیاید تحقیق کند که چرخ بیضی بگذاریم بهتر است یا چرخ مربعی! بعد با اثبات فیزیک با کلی اعداد و ارقام نتیجه بگیرد که چرخ بیضی بهتر از مربعی کار میکند! مشخص است که امروز ما چرخ دایره ای داریم که مطمئنا بهتر از چرخ بیضی کار میکند, این تحقیق کار بیهوده ای بوده. مگر اینکه شخص بگوید در شرایط مثلا کره مریخ چرخ بیضی بهتر از چرخ دایره ای کار میکند که در آن صورت کار ارزشمند است. در واقع فرق محقق خوب و بد از همینجا مشخص میشود وگرنه لوازم و اسباب تحقیق برای همه یکسان است.

6- پایه های علمی درست

هیچ کسی نمیتواند تحقیقی را انجام دهد که هیچ ارتباطی با هیچ یافته دیگر انسان نباشد (اگر بشه من نمیدونم). بنابراین شما همواره تحقیقاتتان بر مبنای یافته های دیگران است که به آن ارجاع میگویند. بنابراین ارجاعات باید خود درست و معتبر باشند که کار شما زیر سئوال نباشد. مثلا فرض کنید که در قرون وسطی زندگی میکنید و مبنای تحقیق شما این است که مساحت زمین را حساب کنید. اگر فکر میکنید که زمین مربعی است از روی خورشید طول و عرض دنیا را حساب میکند و بعد مساحت را از طول ضربدر عرض بدست می آورید و یک مقاله ای مینویسید پر آب و تاب که مساحت زمین اینقدر کیلومتر مربع شد. در حالیکه تحقیق شما بر اساس این یافته اشتباه بوده که زمین مستطیل است! خب روزی که همگان متوجه شوند زمین کروی بوده نه مستطیلی کار شما به طور کل غلط از آب در میاید. بنابراین در انتخاب اینکه چه چیزهایی پایه های تحقیق هستند باید دقت زیاد داشت. جالب است بدانید که کلا مرسوم است که بعضا نظریه ای مطرح میشود و چون چیز دیگری در دسترس نیست صدها تحقیق بر اساس آن انجام میشود و سالها بعد شواهدی پیدا میشود که نظریه را باطل میکند و کل مطالب آن تحقیق ها هم به سیاه چاله جهل بشری می رود.

7- دانش کافی لازم است.

اگر شما هیچ چیزی در مورد پوشش سطح کره مریخ نمیدانیم, تحقیق کردن بر روی جنس سنگ های یافته شده در آن بی معنا است. بنابراین قبل از انجام تحقیق باید دانش کافی در آن زمینه کسب کرد تا بتوان تحقیق کرد. خب ممکن است بپرسید که چطور میتوان در زمینه ای که انسان کم میداند دانش کافی کسب کند که جواب آن مطالعه مطالعه مطالعه است. در ترفندهایی برای تسریع مطالعه را میگویم.

8- آشنایی با روش های تحقیق

نیازی نیست که برای خودتان روش تحقیق کردن اختراع کنید. این کار قبلا انجام شده است و کتاب های زیادی هم در زمینه روش تحقیق کردن منتشر شده است. برای هر زمینه تحقیقاتی هم بعضی روش ها کاربرد دارند و بعضی نه. حتما لازم است که در زمینه تحقیقاتی مورد نظرتان روش های مقبول برای یافتن پرسش ها را مطالعه کنید و از طریق همین روش ها برای تحقیق کردن اقدام کنید. روش های شناخته شده اعتبار سنجی شده اند و تحقیقی که به درستی از آنها استفاده کند نیز معتبر خواهد بود.

9- علاقه به زمینه تحقیقاتی
زمینه های بسیاری وجود دارند که میتوان بر روی آنها تحقیق کرد. در واقع وقتی که از سطح کارشناسی بالاتر می آیید, دانش ها به هم نزدیک می شوند و مشاهده میکنید که یک کارشناس نرم افزار میتواند یک تحقیق بر روی پروتئین ها انجام دهد و یا یک زیست شناس میتواند مسائل کامپیوتری را از طریق مشاهدات زیستی حل کند. نکته مهم این است که از آنجایی که تحقیق یک فرآیند طولانی مدت است (از چندین ماه تا چندین سال و سالها) شخص می بایست به آن تحقیق علاقه مند باشد. اگر مثلا شما به ریاضی علاقه نداشته باشید و بخواهید اثبات ریاضی رفتار تعاملی مورچه ها را انجام دهید, ولو اینکه به مورچه هم خیلی علاقه مند باشید (مثل من!) از عهده این تحقیق بر نخواهید آمد.

10- گروه ها تحقیقاتی و مهارت های اجتماعی
از آنجایی که پرسش های ما معمولا بسیار بزرگ هستند به تنهایی نمیتوانیم برای بسیاری از آنها جوابی پیدا کنیم. بنابراین نیاز است که گروه هایی تشکیل شوند که در تعامل تنگاتنگ با یکدیگر به پرسش های بزرگتر جواب بدهند. بنابراین داشتن مهارت های اجتماعی برای یک محقق حیاتی است. این مهارت ها میتواند مهارت هایی مانند ارسال ایمیل به اساتید جهت مشورت با آنها و یا صحبت کردن با همگروهی ها و یا نحوه تبادل نظرات و بحث و هماهنگی با  دیگر اعضای گروه باشد. این مهارت اگر این مهارت ها را ندارید نگران نباشید.  بدست آوردن مهارت های اجتماعی از طریق کتاب هایی که در این زمینه نوشته شده اند و تمرین به حد نیاز دستیافتنی است.

ترفندهایی در مورد شروع تحقیق

- کسب دانش کافی در مورد یک زمینه (رشته) تحقیقاتی

مشخصا بدون پیش زمینه و دانستن یک موضوع نمیتوان بر روی آن تحقیق کرد. برای کسب دانش کافی در یک زمینه نیازی نیست که همه مطالب آن زمینه را بلد باشید! ترفند اصلی این است که شما مطالب مهم را که به آن ستون فقرات آن زمنیه علمی میگویند (؟ نمیدونم شاید من از خودم چنین اصطلاحی دارم)  را یاد بگیرید. جالب است که بدانید که در هر زمینه علمی که بخواهید فعالیت کنید حدود فقط 10 مقاله هست که ستون فقرات آن زمینه را تشکیل میدهد و نیاز است که شما همه مطالب ذکر شده در آن را بدانید و بقیه تحقیق ها به نوعی با این ستون فقرات در ارتباط هستند.

برای پیدا کردن ستون فقرات کافی است که مقالاتی را پیدا کنید که ارجاعات بسیار زیادی دارند. از scholar.google.com می توانید به راحتی تعداد ارجاعات به یک مقاله را پیدا کنید و مقالاتی که ارجاعات بسیار زیادی دارند را به عنوان ستون فقرات آن زمینه علمی مطالعه کنید. فراموش نکنید که مطالب ستون فقرات حیاتی هستند و حتی نباید یک نکته از آن را جا بیندازید, بنابراین یک مقاله ستون فقرات را باید 10 بار هم که شده بخوانید و یا اگر لازم است به ارجاعات آن نگاهی بیندازید تا تمام مطالب آن را متوجه شوید.
Survey ها نوع خاصی از مقالات هستند که هر چند وقت یکبار توسط خبره های یک زمینه تحقیقاتی منتشر می شوند و جمع آوری مطالب مهم تا یک سال خاص در آن زمینه را بر عهده دارند. همچنین معمولا چون دسته بندی تحقیقات را شامل می شوند کمک بسیاری در سازماندهی ذهن بر روی آن زمینه تحقیقاتی دارند. بعضی از Survey ها حتی تاریخچه زمانی را هم لحاظ میکنند که در آن صورت به راحتی میتوان متوجه شد که در طی چندین سال تحقیق بر روی یک موضوع چه چیزهای مهمی مطرح شده و دست یافته شده است. در بسیاری از رشته ها Survey ها جزو ستون فقرات آن رشته می شوند. بنابراین اگر خوش شانس باشید و به تازگی survey ای در زمینه ای که میخواهید کار کنید منتشر شده باشد, به راحتی میتوانید به بسیاری از مسائل آن پی ببرید.
غیر از Survey ها و مقالات با ارجاع زیاد کتاب ها هم منابع خوبی برای شروع یک زمینه هستند. کتاب هایی که با عنوان introduction to...  شروع میشوند و یا به عنوان کتاب پایه در دانشگاه ها تدریس می شوند یکی از بهترین منابع برای آشنایی با یک موضوع خاص هستند.
اگر واقعا در مورد یک زمینه چیزی نمیدانید و فکر میکنید که به آن علاقه دارید, وب سایت wikipedia یک منبع بسیار عالی و راحت برای فهمیدن جنبه های کلی یک موضوع و آشنایی با آن است. بعضا در منابع ذکر شده میتوان مقالات بسیار خوبی را نیز پیدا کرد.

2- انتخاب موضوع تحقیق

از آنجایی که این سئوال تازه کارها است که چه موضوعی را برای تحقیق انتخاب کنند (مثل من!) این قسمت فقط به درد مبتدی ها می خورد. بهترین راه انتخاب موضوع تحقیق برای مبتدی ها استفاده از تحقیقات تازه منتشر شده و ادامه کار آنها است. در انتهای اکثر مقالات مطالبی وجود دارد تحت عنوان "کارهای آینده" که در آن نویسنده توضیح میدهد که در آینده قصد دارد که چه کارهایی را انجام دهد و یا اینکه چطور میتوان همان کار را ادامه داد. برای نوشتن پایان نامه مخصوصا در کارشناسی ارشد, بد نیست که سری به کتابخانه دانشگاهتان بزنید و از پایان نامه های بچه های سالهای گذشته موضوعاتی را که فکر میکنید به آن علاقه مند هستید انتخاب کنید و ببینید آیا میتوانید آن را بهبود دهید و ادامه دهید یا خیر. در مورد ادامه پایان نامه متاسفانه چون اکثر کارهای قبلی های ما در دانشگاه کامل نمی باشند, این مشکل وجود دارد که بر روی تحقیقی کار کنید که ارزش خاصی نداشته باشد و بنابراین در این زمینه مواظب باشید که کارهای ارزشمند را انتخاب کنید و نه هر کاری که دیدید.

استفاده از این مطالب برای ادامه آن تحقیق میتواند بسیار موثرباشد. بهبود روش های ارائه شده. ممکن است که شما مقاله ای را مطالعه کنید و روش بهتری برای جواب دادن به پرسش آن مقاله به ذهنتان برسد. بد نیست که این راه حل را (فقط در صورتی که احتمال بسیار زیادی میدهید که جواب میدهد) امتحان کنید. در این نوع باید بتوانید کار خودتان را با کار ارائه شده مقایسه کنید که با توجه به اینکه این موضوع همیشه ممکن نمی باشند, ممکن است با منتشر کردن نتایجتان با مشکل مواجه شوید. 

3- کارهایی را انتخاب کنید که ساده باشند و به آن علاقه داشته باشید.

یک اشتباهی که بعضی بچه ها (از جمله خود من) انجام میدهند آن است که فکر میکنند که قرار است با تحقیقشان همه مشکلات جوامع بشری را رفع کنند! در حالی که برای کسی که میخواهد تازه شروع کند بهترین کار انتخاب یک موضوع بسیار ساده و انجام آن می باشد, حتی اگر نتایج و یا جواب دادن آن موضوع آنقدرها هم تاثیرگذار نباشد. مهم مقاله نوشتن نیست, مهم یادگرفتن تحقیق و انجام آن است.

4- منتشر کردن درست
برای منتشر کردن نتایج تحقیقاتتان باید آن را در قالب یک مقاله بنویسید. طرز صحیح نوشتن مقالات در بسیاری از کتاب ها توضیح داده شده است. این طرز نگارش با طرز نگارش انگلیسی ادبی و یا ساده متفاوت می باشد و جالب است بدانید که حتی کسانی که در ادبیات انگلیسی تبهر دارند الزاما مقاله نویس های خوبی نیستند چون قواعد نگارش مقاله را کمتر رعایت میکنند.

منتشر کردن مقاله در کنفرانس یا ژورنال

بعد از اینکه نگارش مقاله به اتمام رسید, می بایست آن را در جایی منتشر کنید. به طور کلی کنفرانس ها و ژورنال ها برای انتشار مقاله ها به کار می روند. هیچ سیستم جامع جهانی برای انتشار یک دستاورد علمی وجود ندارد, همانگونه که هیچ سیستم جامع جهانی برای دستیابی به دستاوردهای علمی در یک زمینه خاص نیز وجود ندارد. بنابراین باید متوجه باشید که در کجا مقاله خود را ارائه دهید.

نکات کلی در انتشار مقاله
1- حتی یک خط از مقاله نباید از جایی کپی شده باشد. امروزه نرم افزارهای قوی تحت وب به برگزارکنندگان کنفرانس ها اجازه می دهند تا محتوای مقالات را بررسی کنند و مشابهات آنها را با مقالات دیگر پیدا کنند. در صورتی که ثابت شود دزدی ادبی ای صورت گرفته است عواقب بسیار بدی را برای نویسندگان مقاله دزدی در بر خواهد داشت. این دزدی ممکن است در همان سال کنفرانس نیز مشخص نشود اما حتی اگر بعد از آن هم مشخص شود باز عواقب سنگین در پی خواهد داشت.
2- یک مقاله نباید به طور همزمان به چندین کنفرانس و یا ژورنال ارائه شود. همان سیستم های قوی تحت وب حتی این امکان را فراهم میکنند که مقاله هایی که به چندین جای مختلف ارائه می شوند شناسایی شود.
3- اگر از ایده مقاله دیگری استفاده می شود و یا به هر دلیلی کار شما با کار دیگری مرتبط شده است می بایست reference آن کار در مقاله شده آمده باشد اگرنه جزو سرقت علمی محسوب می شود.
4- کسی به شما نمیگوید که مقاله شما مناسب چه جایی برای انتشار است (به جز استاد راهنمایتان و در مواردی افرادی که آشنایی کامل با انتشار مقاله و کار شما دارند) بنابراین وظیفه خودتان است که متوجه شوید کارتان به درد کجا می خورد.
5- همه کسانی که اسمشان در مقاله آمده است باید نسبت به محتوای مقاله آگاهی داشته باشند و در واقع توافق در انتشار داشته باشند.

۶- هر کنفرانس یا ژورنال قالب مخصوص به خود را برای نگارش دارند که بعضا در هنگام ارائه نیازی به تسلیم مقاله در آن قالب نیست اما در فاز Camera-ready باید مقاله به قالب همان جا ایجاد شود.

ارائه مقاله در کنفرانس ها

کنفرانس ها گردهمایی های هستند که افراد متخصص و یا فعال در یک یا چند زمینه پژوهشی گرد هم جمع می شوند و در مورد کارهای جاری اشان صحبت میکنند. مقالاتی که در کنفرانس ها ارائه می شوند اغلب در مورد کارهای جاری به اتمام نرسیده است که بخشی از آن تکمیل شده است و از این طریق ارائه دهنده مقاله می تواند نظرات دیگران را نیز برای ادامه کارش داشته باشد. برای پیدا کردن کنفرانس ها سایت های مشخصی وجود ندارند اما برخی سایت ها لیستی از این کنفرانس ها را همراه با زمان برگزاری آنها ارائه میدهند:
www.wikicfp.com
www.conferencealerts.com
سایت های دیگری نیز هستند که این سرویس ها را برای مشترکین خود ارائه میدهند, مثلا برای رشته های فنی سایت IEEE یا ACM کنفرانس های مرتبط با این سازمان ها را لیست میکنند.
سیستم کنفرانی EDAS هم کمک میکند تا کنفرانس های دیگری را پیدا کنید.

اگر نام زمینه خود را همراه با Call For paper در گوگل جستجو کنید هم میتوانید کنفرانس ها و یا ژورنال هایی را پیدا کنید که مرتبط با زمینه شما باشند.

فرآیند کلی ارائه مقاله به کنفرانس

سیستم ارائه در کنفرانس هم به این صورت هست که معمولا چند ماه قبل از تاریخ برگزاری کنفرانس مقالات از طریق سایت توسط نویسندگان ارسال می شود. مقالات توسط داورهایی ارزشیابی می شوند و مقالاتی که دارای ارزش های بالاتری باشند برای کنفرانس انتخاب می شوند. در صورتی که مقاله ای پذیرفته شود, یکی از نویسندگان آن باید در کنفرانس ثبت نام کند (هزینه ثبت نام را بدهد) و در تاریخ کنفرانس در جلسه حضور داشته باشد و مقاله را ارائه دهد. قبل از رسیدن موعد کنفرانس یک نسخه از مقاله به نام Camera-ready که نسخه نهایی آن است تهیه شده و برای چاپ به متولیان کنفرانس داده می شود. Camera-ready یک مقاله, متن فرمت بندی شده مقاله با قالب کنفرانس است که معمولا حداکثر تا 2 هفته بعد از جواب پذیرش باید فرستاده شود. در روز کنفرانس شخص ارائه دهنده مقاله خود را در قالب اسلاید های پاورپوینت ارائه می دهد.

نکاتی در مورد ارائه در کنفرانس:
1- مقاله توسط چند نفر (2 تا 5 نفر) بررسی و تایید شود. بررسی های مقاله شامل مواردی مانند اعتبار سنجی مطالب, طرز نگارش, رعایت قوانین کنفرانس, ارتباط مقاله با موضوع کنفرانس و غیره می شود.
2- مقاله در یک کنفرانس یا تایید می شود و یا رد می شود. کمتر کنفرانسی است که اجازه دهد که متن مقالات ویرایش شوند و دوباره بررسی شود.
3- یکی از نویسندگان برنامه باید در کنفرانس ثبت نام کند (هزینه کنفرانسها حدود 400 دلار تا 600 دلار است, بسته به نوع کنفرانس) و مقاله را ارائه دهد. ارائه مقاله معمولا 10-15 دقیقه توسط اسلاید های پاورپوینت انجام می شود.
4- عدم ارائه در کنفرانس می تواند عواقبی مانند قرار گرفتن در لیست سیاه منتشرکنندگان مقالات داشته باشند. کسانی که اسمشان در این لیست باشد اجازه ندارند که هیچ مقاله ای در هیچ کنفرانس یا ژورنال مرتبط با این سازمانها منتشر کنند و این مانند مرگ علمی یک نفر محسوب می شود.
6- سطح کنفرانس ها مشخص نیستند و ممکن است مقاله ای در یک کنفرانس پذیرفته شود و همان مقاله از یک کنفرانس بهتر یا بدتر رد شود, بنابراین این وظیفه نویسنده است که بداند مقاله اش به درد چه کنفرانسی میخورد. بعضی کنفرانس ها که هر سال برگزار می شوند و شناخته شده تر هستند سطح بالاتری دارند. سطح کنفرانس را میتوان بر اساس افرادی که دعوت شده اند و یا شرکت کنندگان آن تعیین کرد (در صورتی که آنها افراد شناخته شده ای در سطح جهانی باشند).
7- باید مقاله را در جایی ارائه داد که بالاترین سطحی را داشته باشد که مقاله را قبول میکنند, اگرنه کنفرانس هایی هستند که همه نوع مقاله ای را قبول میکنند. کنفرانس هایی  که بر روی یک زمینه خاص پژوهشی فعال هستند معمولا بهتر از کنفرانس هایی هستند که طیف وسیعی از زمینه های پژوهشی را دارند و همچنین پذیرش در نوع اول سخت تر از نوع دوم است.

8- قبل از دادن مقاله به کنفرانس باید مطمئن شد که امکان حضور در کنفرانس در آن تاریخ در هر شرایطی (مگر پیش بینی نشده) وجود داشته باشد. افرادی که بدون دلیل موجه در کنفرانسی شرکت نمیکنند ممکن است در لیست سیاه منتشر کنندگان و یا متولیان کنفرانس ها قرار بگیرند و این از نظر اعتبار علمی برای یک محقق ناخوشایند خواهد بود.

ارائه مقاله به ژورنال ها

ارائه مقاله به ژورنال نیازمند زمان بیشتری نسبت به کنفرانس است. معمولا کارهایی در یک ژورنال ارائه می شوند که کامل شده اند و میتواند نتیجه 6 ماه یا یک سال یا حتی سالها تحقیق باشد. قبل از ارائه یک مقاله ژورنال مفصل معمولا یکی دو بار قسمت هایی از آن (بسته به نوع ژورنال از 25% تا ماکزیمم 70%) در کنفرانس ها ارائه میشوند. بنابراین این خیلی رایج است که قسمت هایی از یک مقاله ژورنال قبلا منتشر شده باشد. تفاوت اصلی ارائه در ژورنال مفصل تر بودن مقاله و عدم نیاز به ارائه حضوری می باشد. همچنین بسیاری از ژورنال های امروز مقاله شما را به رایگان چاپ میکنند. اگرچه اگر ژورنالی پولی باشد دلیل بر خوب بودن یا بد بودن آن نیست اما به طور کلی اکثریت ژورنال هایی که برای چاپ مقاله پول درخواست میکنند چاپ را در ازای پول انجام میدهند و کارشان بی ارزش است زیرا خوانندگان معتبری ندارند. البته بعضی ژورنال های خاص و بسیار سطح بالا هم هستند که پول بسیار زیادی هم در ازای مقالات میگیرند و در چاپ مقالات شدیدا وسواس دارند.
از سایت isiwebofknowledge می توانید برای پیدا کردن ژورنال ها استفاده کنید. سایت های منتشر کننده های معروف نیز مانند Elsevier و Springer و... نیز لیست ژورنال های خود را به همراه اطلاعات مفید دیگری در مورد آن ژورنال ها ارائه می دهند.

نکاتی در مورد ژورنال ها

1- سطح ژورنال ها را می توان تا حدی مشخص کرد. فاکتور impact factor معیاری پذیرفته شده برای سطح ژورنال ها می باشد. این فاکتور ضریب تاثیر مقالات یک ژورنال را محاسبه می کند و هر چه بالاتر باشد نشاندهنده سطح کیفی بالاتر ژورنال است. برای رشته های مختلف عدد impact factor می تواند متفاوت باشد و مثلا برای یک زمینه عدد 1 عدد بالایی است در حالی که در زمینه دیگر عدد 2 عدد متوسطی در نظر گرفته می شود. بنابراین باید بر اساس رشته بررسی کرد که کدام ژورنال بهتر است.
2- چاپ مقاله در ژورنال زمان بسیار طولانی لازم دارد. بعد از تسلیم مقاله به ژورنال بین 3 ماه تا 7 ماه طول میکشد تا اولین جواب را به نویسنده بدهند. این جواب می تواند رد (reject), اصلاح عمده (major revision) یا اصلاح اندک (minor revision) یا پذیرش (accept) باشد. حالت accept خیلی خیلی کم پیش می آید. حالت reject هم در صورتی که سطح ژورنال به درستی انتخاب شده باشد و مطلب مرتبط با ژورنال باشد بسیار کم پیش می آید. حالت اصلاح عمده وقتی است که مقاله نیازمند تغییرات اساسی برای اعتبارسنجی آن می باشد. به عبارت دیگر از نویسنده درخواست می شود که مطالبی را به مقاله اضافه کند تا فهم آن آسانتر شود و یا حتی ممکن است درخواست شود تا آزمون های بیشتری انجام شود. در این حالت مقاله بعد از تصحیح توسط نویسنده دوباره به ژورنال داده می شود و اینبار طی فرآیند کوتاه مدت تری (مانند 2-3 ماه) مقاله دوباره بررسی می شود و نتیجه آن به نویسنده اعلام میشود. حالت اصلاح اندک وقتی است که محتوای مقاله قابل قبول می باشد اما نیازمند تغییرات جزیی و یا توضیحات جزیی در پاره ای از قسمت ها برای روشن تر شدن مطلب است. مقاله بعد از تصحیح دوباره بازبینی و review نخواهد شد.
3- ژورنال هایی که open access هستند معمولا غیر معتبر هستند و ژورنال هایی که دارای نمایه های ISI هستند معمولا معتبر هستند.  البته هر ژورنال ISIیی معتبر نیست اما اکثریت آنها معتبر هستند.
4- قانون نانوشته ای است که ژورنال ها تمایل دارند که مقالاتی را منتشر کنند که در رفرنس آنها مقالاتی باشند که قبلا در همان ژورنال منتشر شده اند. اگر شما قصد چاپ کردن مقاله ای در ژورنال خاصی را دارید بهتر است که از مقالاتی که قبلا در آن ژورنال منتشر شده اند برای کارتان استفاده کنید. ممکن است بگویید که این عادلانه نیست اما دو دلیل اصلی وجود دارد. یکی اینکه خوانندگان این ژورنال ها هم تمایل دارند که مقالاتی را بخوانند که مشابه آن ها را در آن زمینه خوانده اند. دوم اینکه این کار به ژورنال اطمینان میدهد که مقاله شما به احتمال خیلی زیاد مرتبط با فیلد کاری آن ژورنال است و حتی کسانی را که بتوانند کار شما را به درستی ارزشیابی کنند نیز راحتتر می توانند پیدا کنند زیرا که قبلا با آنها تماس داشته اند.
5- بعضی ژورنال ها از شما میخواهند که داورهایی را برای آنها معرفی کنید که بتوانند کار شما را ارزشیابی کنند. بنابراین بهتر است که اگر میتواند اسم حداقل 3 نفر را از اساتید یا کسانی که میتوانند کار شما را ارزشیابی کنند از قبل پیدا کنید و حتی بد نیست که در موقع سابمیت اولیه مقاله به ژورنال اسامی خود را نیز ارائه دهید.
6- کشورها در ژورنال بسیار مهم هستند. متاسفانه کشور ما ایران به دلیل تحریم های علمی مشکلاتی را از نظر انتشار مقاله دارد. مثلا طبق قانون کشور امریکا کسانی که در امریکا مقالاتی که از ایران آمده است را ارزشیابی میکنند اجازه ندارند چیزی بگویند که ارزشی را به مقاله اضافه کند. بنابراین ممکن است مقاله شما از یک ژورنال امریکا بدون هیچ دلیل و توضیحی از طرف آنها (و یا توجیهاتی بی سر و ته) ریجکت شود. کشورهای آسیایی و مخصوصا چین دارای reputation خوبی در ژورنال ها نیستند و ژورنال های این کشورها (حتی اگر ISI باشد) معمولا کم ارزش تلقی می شود. در عوض ژورنال های کشور امریکا جزو معتبرترین ژورنال های جامعه بین المللی هستند. در حال حاضر ژورنال هایی در کشورها کانادا و استرالیا به دانشجویان ایرانی بیشتر توصیه می شوند (اگرچه این کشورها هم بعضا قوانین نانوشته ای در مورد ایرانی ها دارند)

کنفرانس بهتر است یا ژورنال

اینکه کنفرانس بهتر است یا ژورنال را نمیتوان نظر قطعی داد. در مواردی کنفرانس هایی هستند که از ژورنال ها هم بهتر هستند و پذیرش مقاله در آنها به مراتب سخت تر از ژورنال ها هستند. کنفرانس هایی که بسیار مشهور هستند و افراد بسیار سرشناسی در آنها هستند معمولا از این دست هستند. اما به طور کلی میتوان گفت که مقالاتی که ژورنال ها و مخصوصا ژورنال های ISI باشند از همه کنفرانس هایی که در سطح جهانی شناخته شده نیستند بهتر است. در صورتی که کنفرانس ها یا ژورنال ها را نمیشناسید بهتر است با اساتید دانشگاه ها و مخصوصا کسانی که بیشتر کارهای تحقیقاتی انجام میدهند مشورت کنید.